Moda zamanı, en eski medeniyetlerden günümüze kadar her şeyi kapsayan geniş ve ilginç bir mevzudur. Bu vakit çizelgesi, zamanla modadaki mühim gelişmelerin kısa bir özetini sunar.
Bu vakit çizelgesi modanın evveliyatına dair kısa bir genel bakıştır. Daha çok data için lütfen aşağıdaki kaynaklara bakın:
Modanın zamanı uzun ve karmaşıktır, binlerce yıla yayılır ve fazlaca muhtelif kültürleri kapsar. İlk medeniyetlerin bayağı kıyafetlerinden çağdaş dünyanın heybetli haute couture’lerine kadar moda devamlı yaratıldığı zamanların bir yansıması olmuştur.
Bu vakit çizelgesi, antik dünyadan günümüze moda tarihli mühim gelişmelerin kısa bir özetini sunar. Hiç bir halde kapsamlı değildir, sadece bu büyüleyici mevzu hakkında kendi araştırmanız için size iyi bir başlangıç noktası sağlamalıdır.
- Yün, keten ve deri şeklinde organik malzemelerden yapılma kıyafetler
- Tunik, cübbe ve etek şeklinde bayağı kıyafetler
- İnce işçilikli mücevherler ve aksesuarlar
- Kıyafet daha yapılandırılmış ve kompleks hale geldi
- Korse tanıtımı
- Tüccar sınıfının yükselişi ve yeni modaların gelişimi
- Klasik stillere dönüş
- Mahkemenin yükselişi ve yeni modaların gelişimi
- İpek ve kadife şeklinde yeni kumaşların tanıtılması
- Abartılı stiller ve süslemeler
- Haute couture’ün yükselişi
- Yeni renk ve kumaşların tanıtımı
- Daha hafifçe ve daha narin stiller
- Gayriresmi giyimin yükselişi
- Yeni renk ve kumaşların tanıtımı
- Klasik stillere dönüş
- İmparatorluk belinin yükselişi
- Yeni renk ve kumaşların tanıtımı
- Doğaya ve bireye odaklanma
- Duygusal silüetin yükselişi
- Yeni renk ve kumaşların tanıtımı
- Hızla değişen bir moda manzarası
- Hazır kıyafet sektörünün yükselişi
- Yeni teknolojilerin ve malzemelerin tanıtımı
III. Antik medeniyetler
Modanın zamanı, Mısırlılar, Yunanlılar ve Romalılar şeklinde en eski medeniyetlere kadar uzanmaktadır. Bu medeniyetler, iklimlerinden, kültürlerinden ve dinlerinden etkilenen kendilerine has kıyafet tarzları geliştirdiler.
Mısır giysileri keten ve yünden yapılırdı ve çoğu zaman kompleks nakışlarla süslenirdi. Mısırlı erkekler çoğu zaman uzun bir tunik giyerken, bayanlar uzun, uçuşan bir duvağa haiz bir giysi yahut etek giyerlerdi.
Yunan giysileri de keten ve yünden yapılırdı ve çoğu zaman bayağı ve mütevazi olurdu. Yunan erkekleri tunik giyerken, bayanlar uzun giysi giyerdi.
Roma giysileri Mısır yahut Yunan giysilerinden daha ayrıntılıydı ve çoğu zaman ipek, yün yahut deriden yapılırdı. Romalı erkekler çoğu zaman tunik, toga ve sandalet giyerken, bayanlar uzun giysi yahut tunik giyerdi.
Bu antik medeniyetlerin giysileri, sonraki yüzyıllarda modanın gelişiminde mühim bir etkiye sahipti. Mısır kıyafetlerinin mütevazi çizgileri ve akıcı kumaşları, Orta Yüzyıl stillerinde yankılanırken, Roma kıyafetlerinin detaylı tasarımları Rönesans döneminde tekrar canlandırıldı.
IV. Orta Yüzyıl
Orta Yüzyıl, Avrupa tarihinde 5. yüzyılda Roma İmparatorluğu’nun çöküşünden 15. yüzyılda Rönesans’a kadar devam eden bir dönemdir. Çoğu zaman üç döneme ayrılır: Erken Orta Yüzyıl (5.-10. yüzyıllar), Yüksek Orta Yüzyıl (10.-13. yüzyıllar) ve Geç Orta Yüzyıl (13.-15. yüzyıllar).
Orta Yüzyıl, büyük sosyal ve politik değişimin yaşandığı bir dönemdi. Feodal sistem bu zamanda ortaya çıktı ve Katolik Kilisesi’nin yükselişi de aynı halde gerçekleşti. Orta Yüzyıl’da ek olarak basımevi ve pusula şeklinde yeni teknolojiler de geliştirildi.
Moda açısından Orta Yüzyıl, büyük çeşitliliğin olduğu bir dönemdi. Kıyafetler çoğu zaman yün, keten yahut deriden yapılırdı ve çoğu zaman parlak renklerle boyanırdı. Erkekler çoğu zaman tunik ve pantolon giyerken, bayanlar giysi ve pelerin giyerdi. Başlıklar da yaygındı ve şapkalar, başlıklar ve peçeler içeriyordu.
Orta Yüzyıl, büyük yaratıcılık ve yeniliğin olduğu bir dönemdi. Bu zamanda sanatlar gelişti ve yeni müzik, edebiyat ve sanat biçimleri geliştirildi. Orta Yüzyıl ek olarak data ve öğrenmenin yayılmasına destek olan üniversitelerin yükselişine şahit oldu.
Rönesans
Rönesans, Avrupa’da 14. yüzyılda süregelen ve 17. yüzyıla kadar devam eden büyük bir kültürel ve sanatla alakalı değişiklik dönemiydi. Klasik eğitim ve kültüre olan ilginin yenilendiği bir dönemdi ve bu da sanat, edebiyat ve mimarinin gelişmesine yol açtı.
Rönesans bununla beraber büyük toplumsal ve ekonomik değişimin yaşandığı bir dönemdi. Orta sınıfın yükselişi lüks mallara olan talebin artmasına yol açtı ve bu da yeni üretim tekniklerinin geliştirilmesine ve ticaretin büyümesine yol açtı.
Rönesans, büyük bulgu ve incelemelerin yapıldığı bir dönemdi. Avrupalı kaşifler ABD, Afrika ve Asya’ya yolculuk ettiler ve bu da Avrupa dışındaki dünyaya dair farkındalığın artmasına yol açtı.
Rönesans büyük bir değişiklik zamanıydı ve Avrupa kültürü ve topluluğunun gelişimi üstünde derin bir tesir yarattı.
VI. Barok
Modada Barok süreci 17. yüzyılın başlarında başladı ve 18. yüzyılın başlarına kadar sürdü. Bu, zenginlik ve aşırılığın zamanıydı ve moda bunu detaylı ve abartılı stilleriyle yansıttı.
Barok modası varlıklı kumaşlar, parlak renkler ve kompleks detayların kullanımıyla karakterize edilirdi. Kıyafetler çoğu zaman dantel, nakış ve öteki süslemelerle yoğun bir halde süslenirdi. Bayan elbiseleri çoğu zaman uzun ve dökümlüydü, kabarık etekler ve düşük yakalıydı. Adam kıyafetleri de diz boyu pantolonlar, uzun paltolar ve dantel yakalarla ayrıntılıydı.
Barok süreci büyük bir toplumsal ve politik çalkantı dönemiydi ve moda bunu değişen stilleriyle yansıttı. Aristokrasi güç kaybetmeye başladıkça moda daha demokratik ve daha geniş bir insan yelpazesine erişilebilir hale geldi.
Barok süreci modada büyük yaratıcılık ve yeniliğin olduğu bir dönemdi. Modanın kendini anlatım etmek ve bir izahat yapmak için kullanıldığı bir dönemdi.
Rokoko
Rokoko moda süreci 18. yüzyılın başlarında başladı ve 1700’lerin sonuna kadar sürdü. Bu, zenginlik ve aşırılığın zamanıydı ve moda bunu detaylı tasarımları ve lüks kumaşlarıyla yansıtıyordu.
Rokoko modası, ipek ve dantel şeklinde hafifçe, narin kumaşların kullanımıyla karakterize edildi. Fırfırlar, fiyonklar ve öteki kadınsı detaylar da popülerdi. Renkler çoğu zaman pastel yahut parlaktı ve desenler çoğu zaman çiçeksi yahut tuhaftı.
Rokoko modasının silueti çoğu zaman dolgun ve yuvarlaktı, minik bir bel ve geniş bir etek vardı. Elbiseler çoğu zaman eteğin dibine giyilen ve geniş, çan biçimli bir siluet meydana getiren büyük, yapılandırılmış çerçeveler olan pannier’larla süslenirdi.
Rokoko modası ek olarak heybetli saç modelleriyle de bilinirdi. Hanımefendiler saçlarını çoğu zaman tüyler, çiçekler ve öteki aksesuarlarla süslenmiş yüksek stillerde giyerlerdi.
Rokoko süreci modada büyük yaratıcılık ve yenilik zamanıydı. Tasarımcılar yeni malzemeler, teknikler ve stiller denediler ve bütün zamanların en güzel ve unutulmaz modalarından kimilerini yarattılar.
Neoklasik
Modadaki Neoklasik devre 18. yüzyılın sonlarında başladı ve 19. yüzyılın başlarına kadar sürdü. Antik Yunan ve Roma’nın sanatından ve mimarisinden esinlenmiştir. Neoklasik moda, bayağı çizgileri, zarif silüetleri ve pamuk, keten ve yün şeklinde organik malzemelerin kullanımıyla karakterize edilmiştir.
Neoklasik moda üst sınıflar içinde popülerdi ve çoğu zaman balolar ve galalar şeklinde resmi durumlarda giyilirdi. Neoklasik elbiseler çoğu zaman uzun ve dökümlüydü, yüksek bel ve dar korsajlıydı. Çoğu zaman dantel, kurdele ve fiyonklarla süslenirlerdi.
Neoklasik moda, Roma askerlerinin üniformalarından esinlenen tayfa elbiseler giyen erkekler içinde da popülerdi. Bu tayfa elbiseler çoğu zaman yün yahut pamuktan yapılırdı ve uzun bir ceket, bir yelek ve bir pantolon içerirdi.
Neoklasik devre büyük sanatla alakalı ve entelektüel başarıların yaşandığı bir dönemdi ve moda üstünde mühim bir tesiri oldu. Neoklasik moda zarif ve sofistikeydi ve o dönemde yaygın olan intizam, bakışım ve güzellik ideallerini yansıtıyordu.
IX. Romantizm
Modada Duygusal devre çoğu zaman 1700’lerin sonundan 1800’lerin başına kadar sürdüğü düşünülür. Büyük bir toplumsal ve politik çalkantı dönemiydi ve bu, o günün modasına yansıdı. Duygusal moda, organik güzelliğe, bireyselliğe ve duyguya verdiği önemle karakterize edildi.
Duygusal dönemdeki bayan giysileri bolca ve dökümlüydü, vücudun organik kıvrımlarına odaklanılıyordu. Elbiseler çoğu zaman muslin yahut gazlı bez şeklinde hafifçe kumaşlardan yapılırdı ve dantel, kurdele ve fiyonklarla süslenirdi. Saçlar uzun ve dökümlüydü ve şapkalar çoğu zaman çiçeklerle yahut tüylerle süslenirdi.
Duygusal dönemde adam giyimi de sadelik ve zarafet odaklı, bolca ve rahattı. Ceketler çoğu zaman vücuda yakın kesilirdi ve pantolonlar bolca ve dökümlüydü. Şapkalar çoğunlukla giyilirdi ve bunlar çoğu zaman tüyler yahut kurdelelerle süslenirdi.
Duygusal devre, modada büyük yaratıcılık ve yenilik zamanıydı. Tasarımcılar yeni kumaşlar, renkler ve stiller denediler ve hem güzel aynı zamanda basit giysiler yarattılar. Duygusal devre, modada kalıcı bir miras bıraktı ve tesiri bugün giydiğimiz giysilerde hala görülebilir.
S1: 20. asır modasının en mühim trendi nelerdir?
A1: Hazır giyimin yükselişi.
S2: 20. yüzyılın en müessir moda tasarımcıları kimlerdir?
A2: Coco Chanel, Christian Dior ve Yves Saint Laurent.
S3: 20. yüzyılda modayı etkileyen temel toplumsal ve kültürel faktörler nedir?
C3: Orta sınıfın yükselişi, film endüstrisinin büyümesi ve meşhur kültürünün giderek ehemmiyet kazanması.
0 Yorum